COP30 เผชิญความขัดแย้งเรื่องคำจำกัดความ 'เพศ' ขัดขวางการเจรจาสภาพภูมิอากาศ

20 พ.ย. 2568 - 07:07

  • หลายประเทศรวมถึงวาติกันและอิหร่าน ต้องการคำจำกัดความ "เพศ" ในเอกสาร COP30

  • การดำเนินการนี้อาจกระทบต่อสิทธิของกลุม LGBTQ+ และทำให้การเจรจาซับซ้อนขึ้น

  • ผู้หญิงคิดเป็น 35% ของผู้แทนใน COP30 แม้จะได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากกว่า

COP30 เผชิญความขัดแย้งเรื่องคำจำกัดความ 'เพศ' ขัดขวางการเจรจาสภาพภูมิอากาศ

การประชุมว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งสหประชาชาติ (UN Climate Change Conference)  หรือ COP30 ในบราซิล กำลังเผชิญความขัดแย้งเรื่องการใช้ภาษาเกี่ยวกับ "เพศ" หลังคณะผู้แทนจากหลายประเทศ รวมถึงวาติกัน อิหร่าน และอาร์เจนตินา พยายามจำกัดคำจำกัดความของ "เพศ" ในเอกสารสำคัญ ซึ่งนักวิเคราะห์เตือนว่าอาจสร้างผลกระทบต่อกลุ่ม LGBTQ+ และทำให้การเจรจาซับซ้อนขึ้น

ความพยายามจำกัดคำจำกัดความ "เพศ"

ประเทศต่างๆ ได้เพิ่มเชิงอรรถลงในร่างแผนปฏิบัติการด้านเพศ (Gender Action Plan) ที่จะเป็นแนวทางการทำงานในทศวรรษหน้า โดยวาติกัน ระบุว่าเข้าใจคำว่า "เพศ" ในฐานะ "อัตลักษณ์ทางเพศทางชีวภาพที่เป็นชายและหญิง" ขณะที่อาร์เจนตินาภายใต้การนำของประธานาธิบดี ฮาเวียร์ มิเลย์ ได้ยกเลิกนโยบายความเท่าเทียมทางเพศและสิทธิ LGBTQ+

อลิเซีย บาร์เซนา รัฐมนตรีสิ่งแวดล้อมของเม็กซิโก กล่าวว่า "เราไม่เห็นด้วยกับสิ่งที่บางประเทศใส่ในเชิงอรรถ เรารู้สึกว่ากำลังถอยหลัง และเราไม่ควรถอยหลัง"

ผลกระทบต่อการเจรจาสภาพภูมิอากาศ

แมรี โรบินสัน อดีตประธานาธิบดีไอร์แลนด์ เตือนว่า เมื่อผู้หญิงและคนที่มีความหลากหลายทางเพศมีส่วนร่วม นโยบายสภาพภูมิอากาศจะมีความทะเยอทะยานมากขึ้น ครอบคลุมมากขึ้น และยั่งยืนมากขึ้น การทำให้ภาษาที่ตกลงกันแล้วอ่อนแอลงจะทำลายความทะเยอทะยานด้านสภาพภูมิอากาศ

ปัญหานี้มีความละเอียดอ่อนจนฝ่ายประธานาธิบดีบราซิลของ COP30 ต้องยกระดับจากการเจรจาทางเทคนิคไปสู่ระดับการเมืองที่สูงขึ้น โดยมีรัฐมนตรีเข้ามาพยายามหาข้อตกลงประนีประนอม

ไซ ซูรุย ผู้นำชนพื้นเมืองของบราซิลและนักรณรงค์ด้านสภาพภูมิอากาศ
ไซ ซูรุย ผู้นำชนพื้นเมืองของบราซิลและนักรณรงค์ด้านสภาพภูมิอากาศ

ผู้หญิงกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

สหประชาชาติระบุว่าผู้หญิงและเด็กหญิงได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากกว่าปกติ เนื่องจากพวกเขาคิดเป็นส่วนใหญ่ของคนจนทั่วโลก และมีส่วนร่วมในการตัดสินใจน้อยกว่า ในช่วงภัยแล้ง พวกเขาต้องเดินทางไกลขึ้น ทำงานหนักขึ้น และมีโอกาสเสียชีวิตมากกว่าผู้ชายเมื่อเกิดภัยพิบัติจากสภาพอากาศรุนแรง

แม้จะมีการให้คำมั่นสัญญามาหลายทศวรรษ ผู้หญิงยังคิดเป็นเพียง 35% ของผู้แทนใน COP30 ที่เบเลง ตามข้อมูลจากองค์กรสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาสตรี (WEDO)

ความท้าทายต่อระบบพหุภาคี

บริดเจท เบิร์นส์ ผู้อำนวยการบริหารองค์กร WEDO เตือนว่า "การอนุญาตให้ประเทศต่างๆ แนบการตีความของตนเองกับภาษาที่ตกลงกันแล้ว ไม่ได้ปกป้องอำนาจอธิปไตยของชาติ แต่กลับทำลายระบบพหุภาคีเอง หากทุกฝ่ายสามารถใส่เชิงอรรถในคำศัพท์หลัก อย่างการเงิน ความทะเยอทะยาน หรือความเท่าเทียม เราจะไม่มีการเจรจาเหลืออยู่ มีแต่การแตกแยกเท่านั้น"

แหล่งข่าวยังเปิดเผยทางเลือกหนึ่งที่เป็นไปได้ คือให้ประเทศที่คัดค้านแสดงความเห็นหลังจากมีการรับรองมติ เพื่อให้มั่นใจว่าจุดยืนของพวกเขาได้รับการบันทึกไว้ในเอกสารทางการ

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์