นายกรัฐมนตรีอังกฤษ เคียร์ สตาร์เมอร์ และประธานาธิบดีตุรกี เรเซป ตัยยิป เอร์โดกัน ลงนามข้อตกลงขายเครื่องบินรบยูโรไฟเตอร์ไทฟูน มูลค่า 11 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 3.6 แสนล้านบาท) เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา ณ กรุงอังการา ในการเยือนที่มุ่งเสริมความสัมพันธ์ทวิภาคีและความแข็งแกร่งขององค์การนาโตในภูมิภาคที่สำคัญทางยุทธศาสตร์
ข้อตกลงสำคัญระหว่างพันธมิตรนาโต
สตาร์เมอร์กล่าวว่าข้อตกลงระยะ 10 ปีนี้มีมูลค่า 8 พันล้านปอนด์ (10.7 พันล้านดอลลาร์) จะสร้างการจ้างงานในอังกฤษเป็นเวลา 10 ปีสำหรับการผลิตเครื่องบินรบไทฟูน โดยกระทรวงกลาโหมอังกฤษระบุว่าคำสั่งซื้อเครื่องบินรบ 20 ลำนี้ถือเป็น "ข้อตกลงเครื่องบินรบที่ใหญ่ที่สุดในรุ่นนี้"
ประธานาธิบดีเอร์โดกันยกย่องข้อตกลงดังกล่าวว่าเป็นสัญลักษณ์ใหม่ของความร่วมมือด้านการป้องกันประเทศกับอังกฤษ โดยกล่าวว่า "เราถือว่านี่เป็นสัญลักษณ์ใหม่ของความสัมพันธ์เชิงยุทธศาสตร์ระหว่างสองพันธมิตรที่ใกล้ชิด"
เสริมขีดความสามารถนาโตในภูมิภาคสำคัญ
สตาร์เมอร์เน้นย้ำถึงความสำคัญทางยุทธศาสตร์ของข้อตกลงนี้ โดยระบุว่า "นี่คือปีกตะวันออกเฉียงใต้ของนาโต การมีขีดความสามารถนี้ผูกพันกับสหราชอาณาจักรจึงสำคัญมากสำหรับนาโต"
เครื่องบินรบยูโรไฟเตอร์เป็นผลงานการผลิตร่วมระหว่างอังกฤษ เยอรมนี อิตาลี และสเปน ซึ่งตุรกีได้แสวงหาการปรับปรุงกองทัพอากาศและพยายามจัดหาเครื่องบินรบยุโรป 40 ลำ
เส้นทางจาก F-35 สู่ยูโรไฟเตอร์
แอรอน สไตน์ ประธานสถาบันวิจัยนโยบายต่างประเทศ อธิบายว่าตุรกีเคยปฏิเสธข้อเสนอให้เข้าร่วมกลุ่มผู้ผลิตยูโรไฟเตอร์ และหันไปสนใงโครงการ F-35 ของสหรัฐฯ แต่เมื่อปี 2019 วอชิงตันได้ตัดตุรกีออกจากโครงการ F-35 เนื่องจากการซื้อระบบป้องกันภัยทางอากาศ S-400 จากรัสเซีย ทำให้ตุรกีหันความสนใจมายุโรปแทน
บทบาทของกาตาร์ในข้อตกลง
สัปดาห์ที่แล้ว เอร์โดกันได้เจรจากับเอมีร์แห่งกาตาร์ เชค ตามิม บิน ฮามัด อัล-ธานี เกี่ยวกับแผนการได้มาซึ่งเครื่องบินยูโรไฟเตอร์บางส่วน กาตาร์สั่งซื้อยูโรไฟเตอร์ 24 ลำในปี 2017 และเพิ่มอีก 12 ลำปลายปีที่แล้ว โดยเครื่องบินที่อังกฤษส่งมอบให้ตุรกีน่าจะเป็นเครื่องบินที่เดิมกำหนดส่งให้กาตาร์
ผู้นำกาตาร์จะเดินทางไปอังการาในวันอังคารเพื่อหารือประเด็นที่ยังค้างอยู่ ขณะที่อนาคตของฉนวนกาซายังคงเป็นประเด็นสำคัญในการเจรจาระหว่างเอร์โดกันและสตาร์เมอร์ โดยตุรกีต้องการเข้าร่วมกองกำลังรักษาเสถียรภาพระหว่างประเทศ ซึ่งอิสราเอลคัดค้าน
