รู้หรือไม่? แท้จริงแล้วขนของ ‘หมีขั้วโลก’ ไม่ได้มีสีขาวอย่างที่ตาเราเห็น

2 เม.ย. 2566 - 05:53

  • ในปัจจุบัน หมีขั้วโลก ได้กลายมาเป็นหนึ่งในตัวแทนของความน่ารักในวัฒนธรรมสมัยใหม่ เราจึงได้เห็นคาแรคเตอร์ตัวการ์ตูนในสื่อต่างๆ มากมายที่ใช้หมีขั้วโลกเป็นต้นแบบ ด้วยลักษณะนิ่งๆ เท่ๆ แต่แฝงความฉลาดเอาไว้ อีกทั้งรูปลักษณ์ภายนอกสุดคิ้วท์ ความตุ๊ต๊ะและขนสีขาวราวปุยนุ่นก็ยิ่งทำให้โพลาร์แบร์น่ากอดเป็นทวีคูณ

  • แต่รู้หรือไม่ว่า แท้จริงแล้วขนของพวกมันมีสีที่โปร่งใส แถมยังมีผิวหนังสีดำอีกด้วย แต่ทำไมเราถึงได้เห็นเจ้าหมีน้ำแข็งตัวเป็นสีขาวกันล่ะเนี่ย?

Polar_Bear_Transparent_Fur_SPACEBAR_Thumbnail_950e6b1840.jpeg
ซึ่งการที่เราจะหาคำตอบได้นั้น ก็ต้องย้อนไปทำความรู้จักกายภาพขนของพวกมันในเชิงวิทยาศาสตร์เลยทีเดียว  

ขนของหมีขั้วโลกมี 2 ชั้น โดยชั้นนอกประกอบด้วยขนที่ใช้ปกป้องร่างกายยาว 5-15 ซม. และขนชั้นในสั้นๆ ที่ถูกถักทอจนคล้ายกับเสื้อโค้ทหนาๆ

โดยขนเส้นยาวชั้นนอกนั้น ส่วนใหญ่มีลักษณะโปร่งใส แต่ด้วยคุณลักษณะพิเศษบางอย่าง ที่ทำให้ขนเหล่านี้สร้างลูกเล่นทางแสงจนเรามองเห็นมันเป็นสีขาว ซึ่งลักษณะพิเศษที่ว่านี้ คือเรียวยาวมีความสาก และมีแกนกลวงที่เต็มไปด้วยอากาศ ตัวขนทำจากโปรตีนที่เรียกว่าเคราติน ซึ่งตัวโปรตีนชนิดนี้เองก็มีความขาวเล็กน้อย แต่ที่สำคัญไปกว่านั้นคือในความกลวงของขนชั้นนอก มันมีอนุภาคที่ทำหน้าที่กระเจิงแสงอยู่ภายใน และประกอบด้วยอนุภาคเกลือเล็กๆ อยู่ระหว่างเส้นขนแต่ละเส้น

และพระเอกอีกคนที่ทำให้น้องหมีของเราขาวจั๊วะก็คือ ‘แสงอาทิตย์’ เพราะเมื่อรังสียูวีดวงอาทิตย์กระทบกับขนชั้นนอกที่โปร่งใสของหมีขั้วโลก พลังงานแสงบางส่วนนี้จะเดินทางเข้าไปในขนและถูกกักไว้ ก่อนพลังงานดังกล่าวจะกระดอนไปมาภายในส่วนที่กลวงของเส้นผม ทำให้เกิดปฏิกิริยาที่เรียกว่าการเรืองแสง ทำให้ขนแต่ละเส้นเปล่งแสงออกมา ซึ่งจะเกิดขึ้นทุกครั้งที่แสงอาทิตย์ปะทะกับเส้นขนของพวกมัน ดังนั้นแม้แสงอาทิตย์หรือรังสียูวีจะตกกระทบไปจนถึงผิวหนังสีดำด้านในได้ แต่ก็จะกระดอนทำปฏิกิริยากับขนชั้นนอก เรืองแสงจนหมีขั้วโลกเป็นสีขาวอยู่ดี
Polar_Bear_Transparent_Fur_SPACEBAR_Photo01_5872e6b591.jpeg
แต่ถ้าเกิดขนของหมีขั้วโลกมีคุณสมบัติอย่างที่กล่าวไป แล้วหมีขั้วโลกจริงๆ บางตัวที่ดูไม่ขาวมาก มีขนสีติดเหลืองอ่อนๆ หรือสีน้ำตาลเล็กน้อยล่ะ? 

คำตอบก็คือหมีขั้วโลกเป็นสัตว์ที่มีสัญชาติญานในการปรับตัวเพื่อเอาตัวรอดสูง การเปลี่ยนแปลงที่อยู่อาศัย หรืออายุขัยที่เพิ่มขึ้นของหมีแต่ละตัว ล้วนส่งผลต่อสีขนของหมีเหล่านั้นด้วย ซึ่งเหตุผลหลักๆ ก็คือช่วยให้พวกมันกลมกลืนกับสภาพแวดล้อมได้ดีขึ้น 

โดยในช่วงปลายฤดูใบไม้ร่วงและฤดูหนาว เมื่อหมีขั้วโลกสูญเสียขนเก่าและมีขนใหม่ขึ้น ตัวของมันจะดูเป็นสีขาวมากกว่าหลายเดือนต่อมาในฤดูร้อนที่ขนของพวกมันอาจมีสีออกเหลืองจากการสึกหรอบนขน 

ส่วนพวกที่อาศัยอยู่บนน้ำแข็งห่างไกลจากแหล่งน้ำเปิด ก็จะดูขาวกว่าหมีที่ใช้เวลาว่ายน้ำมาก ในทางกลับกัน หมีขั้วโลกบนบกที่มีหิมะน้อยหรือไม่มีเลยจะมีขนสีน้ำตาลอ่อนเล็กน้อยเป็นต้น 
Polar_Bear_Transparent_Fur_SPACEBAR_Photo02_0772d6b0a6.jpeg
ถึงแม้หมีขั้วโลกจะมีกระบวนการปรับตัวที่ดี หรือมันสมองที่ฉลาดกว่าสัตว์ชนิดอื่นๆ เพียงใด แต่ภาวะโลกร้อนที่กำลังทำลายถิ่นที่อยู่ของมันอย่างธารน้ำแข็งที่ละลายลงเรื่อยๆ ก็ทำให้ในปัจจุบันทั่วทั้งโลกประมาณการว่ามีหมีขั้วโลกเหลืออยู่ประมาณ 22,000 ถึง 31,000 ตัวเท่านั้น ไม่รวมกว่า 300 ตัว ที่อยู่ในเมืองต่างๆ และนักวิชาการต่างก็คาดว่าพวกมันจะสูญพันธุ์ภายในศตวรรษนี้ ซึ่งก็น่าเสียดายที่ถ้าภาวะต่างๆ บนโลกเราดำเนินต่อไปแบบนี้ ลูกหลานเราอาจจะได้ยลโฉมหมีขั้วโลกในฐานะคาแรคเตอร์ตัวการ์ตูนน่ารักๆ ในจอเพียงเท่านั้น

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์